Sự bùng phát của COVID-19 đã khiến thị trường bất động sản bán lẻ chịu tác động nặng nề, giá cho thuê giảm mạnh, trong khi đó thị trường văn phòng cũng không mấy khả quan hơn khi tỷ lệ trống ở mức cao. Dự báo trong các tháng tới, thị trường bất động sản sẽ chưa có khởi sắc và có rất ít dự án mới được đưa ra thị trường.
Lĩnh vực bất động sản bán lẻ là mảng bị ảnh hưởng nặng nhất từ đại dịch COVID-19. Các thống kê Sở Công Thương TP. Hồ Chí Minh cho thấy, trong quý I/2020, doanh thu bán lẻ của ngành hàng dịch vụ lưu trú ăn uống và lữ hành trên địa bàn đã lần lượt giảm 9,6 và 27,8% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tại các Trung tâm thương mại, theo quan sát của Công ty nghiên cứu thị trường bất động sản CBRE Việt Nam, lưu lượng khách đến mua sắm bắt đầu giảm từ tháng 2 và đến cuối tháng 3 đã giảm xấp xỉ 80% tại các dự án. Để hỗ trợ người kinh doanh, gần như toàn bộ các dự án trên thành phố đã áp dụng mức giảm giá thuê trung bình 10-30% cho các ngành hàng khác nhau từ giữa cuối tháng 3/2020, một số ít từ tháng 2/2020 và cao nhất là miễn phí giá thuê cho ngành hàng buộc phải đóng cửa.
Đến thời điểm cuối quý I/2020, giá thuê tầng trệt và tầng 1 ở khu vực Trung tâm giảm 11,4% so với quý trước và giá thuê tại khu ngoài Trung tâm giảm 15,9% so với quý trước. Mức sụt giảm này sẽ cao hơn cho các vị trí ở tầng trên.
Theo dự báo của CBRE Việt Nam, nếu dịch bệnh có thể được kiểm soát trong quý II-2020 (Kịch bản 1), nhiều khả năng tỷ lệ trống tại khu Trung tâm sẽ được giữ ổn định đến cuối năm và tỷ lệ trống tại khu ngoài trung tâm có thể sẽ tăng nhẹ 1-2 điểm phần trăm. Xét về mức giá thuê trung bình tầng trệt và tầng một vào thời điểm cuối năm, mức giá thuê tại khu Trung tâm có thể hồi phục lại mức trước dịch bệnh, và mức giá ngoài Trung tâm có thể phục hồi về mức thấp hơn 5% so với mặt bằng năm ngoái.
Trường hợp dịch bệnh kéo dài tới tháng 9-2020 (Kịch bản 2), tỷ lệ trống sẽ tăng cả hai thị trường, trong đó tỷ lệ trống tại khu ngoài trung tâm sẽ tăng mạnh hơn, từ 5-7 điểm phần trăm. Giá thuê trung bình tầng trệt và tầng một tại các dự án ngoài Trung tâm có thể phục hồi nhẹ về mức thấp hơn 10% so với mặt bằng năm ngoái trong khi mức giá khu trung tâm vẫn có khả năng phục hồi lại mức trước dịch bệnh.
Về nguồn cung dự án mới, theo CBRE, nếu dịch bệnh không được kiểm soát trong quý 2/2020, nguồn cung mới 2020 có thể chỉ còn bằng 20% con số dự đoán vào cuối năm 2019 (152.000 m2), một số dự án đã hoàn công và đang cho thuê có thể buộc phải dời ngày khai trương.
Tuy hiện tại chưa chịu ảnh hưởng tiêu cực nhưng với diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19, các khách thuê hiện hữu đã và đang thuyết phục chủ nhà cắt giảm giá thuê 15 – 20% nhằm hạn chế bớt những khoản lỗ khi tình hình kinh doanh đang đi xuống. Ngoài ra, một số giao dịch đã bị tạm hoãn hoặc hủy vào cuối quý I-2020 do các khách thuê là công ty nước ngoài gặp khó khăn trong việc đi xem mặt bằng. Việc này có thể dẫn đến tình trạng thị trường khó hấp thụ được diện tích mới, đặc biệt là trong năm nay thị trường văn phòng TP. Hồ Chí Minh dự kiến sẽ có thêm hơn 70.000 m2 NLA. Do đó, tỷ lệ trống của thị trường vẫn sẽ tăng cho dù dịch bệnh có kết thúc sớm hay muộn.
Về tốc độ tăng giá thuê, trước khi COVID-19 bùng phát, thị trường văn phòng được dự đoán có nhiều triển vọng tăng giá trong năm 2020. Nhưng nay do ảnh hưởng dịch nên việc tăng giá sẽ khó và dự báo các chủ đầu tư sẽ đưa ra các ưu đãi nhiều hơn để thu hút khách thuê mới, nhằm bù đắp cho việc thu hẹp mặt bằng từ các khách thuê hiện tại.
Bà Dương Thùy Dung – Giám đốc cấp cao CBRE Việt Nam – nhận xét: Sau đại dịch COVID-19, thị trường văn phòng có thể được định hình lại từ các xu hướng mới. Khách thuê có thể sẽ đề cao các phương pháp làm việc linh hoạt hơn như thuê các không gian làm việc chung hoặc phân bổ nhân lực ra nhiều văn phòng tại nhiều khu vực khác nhau trên địa bàn thành phố. Thêm vào đó các khách thuê cũng bắt đầu quan tâm hơn về yếu tố sức khỏe của nhân viên thông qua việc lựa chọn các mặt bằng văn phòng ở những tòa nhà có chất lượng cao thay vì chỉ quan tâm đến việc tiết kiệm chi phí như trước đây.
Trước khó khăn của thị trường bất động sản, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP. Hồ Chí Minh cho biết: Hiệp hội đã gửi kiến nghị tới Thủ tướng để xin bổ sung bất động sản là đối tượng được xem xét gia hạn 5 tháng đối với tiền thuế GTGT của tháng 03-06/2020 vào dự thảo Nghị định của Chính phủ về gia hạn thời gian nộp thuế và tiền thuê đất cho đối tượng chịu ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Đồng thời Hiệp hội cũng xin được giãn tiến độ trả nợ vay tín dụng và không chuyển nhóm nợ (xấu hơn) đối với các khoản nợ đến hạn của các doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp bất động sản.
